Μέλι ένας αληθινός θησαυρός υγείας και δύναμης του οποίου η αξία του έχει εκτιμηθεί από τα πανάρχαια χρόνια. Πως όμως παράγεται αυτό το ιδιαίτερο προϊόν;
Η μέλισσα είναι έντομο που ζει σε μεγάλες οικογένειες (40.000 – 50.000), με σαφή ιεράρχηση, οργάνωση και καταμερισμό εργασιών. Συνήθως οι εργάτριες μέλισσες εξειδικεύονται στη συλλογή ενός αγαθού (π.χ. νεκταροσυλλέκτριες, γυρεοσυλλέκτριες) ή ασχολούνται με διάφορες εργασίες μέσα στην κυψέλη.
Καθημερινά και όταν η ημερήσια θερμοκρασία είναι πάνω από τους 14 °C επισκέπτονται πολλά και διάφορα λουλούδια και δέντρα, για συλλέξουν νέκταρ ή μελίτωμα και γύρη. Ρουφάνε με τη προβοσκίδα τους το νέκταρ των λουλουδιών και άλλους γλυκούς χυμούς που βρίσκονται σε ζώντα φυτά, αποθηκεύοντας το νέκταρ στους θύλακες μελιού τους.
Με την είσοδο τους στη κυψέλη ανταλλάζουν όσο πιο γρήγορα μπορούν την ”συλλογή” τους στις οικιακές μέλισσες που είναι έτοιμες να παραλάβουν το φορτίο και να το διαμοιράσουν μέσα στη κυψέλη προσθέτοντας το ενζυμο ιμβερτάση το οποίο βοηθά στη μετατροπή της σακχαρόζης σε γλυκόζη και φρουκτόζη κάπως έτσι ξεκάνει το μέλι. διαδικασία αυτή λέγεται τροφάλλαξη, στη συνέχεια το αποθηκεύουν στα κελιά της κηρήθρας.
Για να εξατμιστεί μεγάλο ποσοστό υγρασίας που έχει το νέκταρ, οι μέλισσες κουνώντας συνεχώς τα φτερά τους το συμπυκνώνουν και έτσι σταδιακά γίνεται το μέλι. Σε αυτήν την διαδικασία συμμετέχουν όλες οι εργάτριες ακόμη και οι κηφήνες. Όταν είναι έτοιμο οι μέλισσες σφραγίζουν κάθε κελί γεμάτο με μέλι με φυσικό κερί μέλισσας..
Η διαδικασία αυτή επαναλαμβάνετε συνεχώς και όταν η κηρήθρα σφραγιστεί κατά τα 2/3, τότε ο μελισσοκόμος μπορεί να πάρει το μέλι. Κάθε συλλέκτρια όμως που δίνει νέκταρ σε άλλες μέλισσες , πρέπει να απολογηθεί και να δώσει ακριβής συντεταγμένες για το που ακριβώς βρήκε την τροφή της.
Έτσι μέσα από έναν τελετουργικό χορό (το χορό των μελισσών), αλλά και με μια δοκιμή της γεύσης του νέκταρ οι άλλες μέλισσες είναι έτοιμες να φύγουν , και να ξέρουν και ακριβώς τι πρέπει να ψάξουν.
Όπως καταλαβαίνουμε λοιπόν οι μέλισσες δεν ανταλλάζουν νέκταρ μόνο για να παράγουν μέλι αλλά και πληροφορίες για να καθοδηγήσουν σωστά τις άλλες συλλέκτριες για το τι και που θα πάνε να βρουν.
Για να βγάλει το μέλι, πρέπει αρχικά να απολεπίσει την κηρήθρα, δηλαδή να αφαιρέσει το κερί από τα κελιά και στη συνέχεια να την τοποθετήσει σε ένα μελιτοεξαγωγέα που περιστρέφεται οπότε το μέλι βγαίνει από τα κελιά. Το μέλι μετά χρειάζεται μόνο φιλτράρισμα (απομακρύνονται κομματάκια κεριού, γύρης) για να συσκευασθεί σε βάζα και να πάει στα ράφια των καταστημάτων.
Το είδος κάθε μελιού εξαρτάται από την εποχή, την περιοχή και από την πρώτη ύλη που παράγεται. Τα μέλια χωρίζονται σε δύο κύριες κατηγορίες:
- Στα μέλια που προέρχονται από μεγάλα δέντρα, όπως τα πεύκα και τα έλατα.
- Στα μέλια που προέρχονται από τα βότανα και τα λουλούδια, όπως είναι το θυμαρίσιο και τα ανθόμελα.
Οι κυριότερες διαφορές ανάμεσα σε αυτές τις δύο κατηγορίες είναι ότι τα ανθόμελα είναι ανοιχτόχρωμα, πολύ ρευστά και με πολύ έντονο άρωμα και γεύση, ενώ τα μέλια από κωνοφόρα είναι πιο σκούρα, πιο παχύρευστα, πλουσιότερα σε μέταλλα και λιγότερο γλυκά.
Αξίζει να αναφερθεί ότι οι συλλέκτριες δεν καταλαβαίνουν το είδος κάποιας ανθοφορίας μονό δοκιμάζοντας την , αλλά και από την μυρωδιά η οποία υπάρχει πάνω στο σώμα της μέλισσας. Μην ξεχνάμε ότι μια μέλισσα κατά την συλλογή βουτάει κυριολεκτικά μέσα στα λουλούδια!!!
Add Comment